مغز دوم شما در شکمتان است! - مجله گذر عمر

ما از واژه های زیادی برای شرح این احساسات استفاده می کنیم: دلشوره قبل از یک امتحان سخت، دل پیچه و حالت تهوع هنگام استرس، احساس هُری ریختن دل هنگام ترس و اتفاقات ناگهانی، مثل سیر و سرکه جوشیدن دل هنگام نگرانی و چیز هایی شبیه به این، بیان هایی هستند که از احساسی که در درون خود داریم ارائه می دهیم و گویی این حس از جایی درون ِ دل ما به وجود می آید.

پس اگر هیجانات ما همان طور که تا به حال خوانده ایم و شنیده ایم از مغزمان ناشی می شوند، چرا اغلب آن ها را در درون دل مان (یا شکم مان) احساس می کنیم؟ جواب این سوال در پژوهشی تازه و جالب وجود دارد که نشان می دهد مغز و امعا و احشای ما سخت با هم مرتبط اند. این مطالعه به ما می آموزد که احساسات و شم درونی ما می تواند به روشنی بیانگر شرایط گوارشی و روح و روان ما باشد.

همه چیز به درون کله تان مربوط نمی گردد ... با مغز دومتان آشنا شوید!

دانشمندان قبلا تصور می کردند سیستم گوارش فقط مسئول فرایند های گوارش، شامل جویدن، بلع، هضم و دفع است. اما یافته های تازه علمی نشان می دهند سیستم گوارش خیلی پیچیده تر از این حرفهاست و عملکرد های فراتر از این ها دارد که با هدفی بسیار مهم تر صورت می گیرند.

امعا و احشای شما مجهز به تقریبا 500 میلیون نرون است (حدودا 5 برابر بیشتر از تعداد نرون های موجود در نخاع شما!) که سیستم عصبی روده ای یا گوارشی را تشکیل می دهند و مغز دوم هم نامیده می شوند. معلوم شده که این مغز در روده ها می تواند با مغز دیگر در سر در ارتباط باشد و پیغام هایی ارسال کند و هر چیزی را از اشتها گرفته تا عملکرد ایمنی و شرایط هیجانی کنترل و تنظیم نماید.

این عملکرد چگونه صورت می گیرد؟ معلوم شده که عصب واگوس که از ساقه مغز تا اندام های داخلی شکم ادامه دارد، به عنوان یک سیستم مخابره ای، پیغام ها را میان روده ها و مغز ردوبدل می نماید، و موضوع دیگری که تحقیق تازه به آن پی برده این است که روده های ما در این تبادل و مکالمه، پُرحرف ترند! یعنی 90 درصد از فیبر های عصب واگوس، اطلاعات را از روده ها به سمت بالا و مغز می برند و تنها 10 درصد به جای مانده مربوط به پیغام هایی است که از مغز به روده ها مخابره می گردد!

این خط ارتباطی میان روده ها و مغز به عنوان یک سیستم تبادل اطلاعات عمل می نماید که طی آن، مغز و روده ها در تماس مداوم با همدیگر هستند. اما روده های شما دقیقا چگونه به مغز سیگنال می فرستند و این سیگنال ها چه می گویند؟ این موضوع همان چیزی است پای باکتری های مفید را به میان می کشد.

مغز میکروبی شما!

روده های شما جایگاه 100 تریلیون میکروب است که بیشتر آن ها باکتری های مفیدی به نام پروبیوتیک ها هستند و از جانب شما سخت کار می کنند تا از سلامت شما تقریبا از هر جنبه ای پشتیبانی کنند، از سوخت و ساز و کنترل وزن گرفته تا عملکرد ادراکی و ایمنی. اما این میکروبیوم دوست داشتنی شما کار مهم دیگری هم انجام می دهد، آن هم اینکه به تنظیم یا فراوری 30 فرارسان عصبی که سیستم عصبی گوارشی تان هر روز از آن ها برای ارتباط با مغزتان استفاده می نماید نیز یاری می نماید. بعضی از این هورمون های مرتبط با خلق و خوی تان که وابسته به حمایت میکروبیوم روده های تان هستند شامل موارد زیر می شوند:

• سروتونین:

  تقریبا 95 درصد از سروتونین بدن تان در روده ها و به وسیله باکتری های روده ساخته می گردد. سروتونین، هورمون شادی است که بر خیلی چیز ها از جمله خلق و خو و اشتها و خواب و حافظه اثر می گذارد.

• دوپامین:

  باکتری های مفید روده به فراوری دوپامین نیز یاری می کنند (50 درصد از این هورمون در روده ها فراوری می گردد) که به عنوان پیغام رسانی در روده ها بوده و نقش بسیار بزرگی در سیستم پاداش مغز دارد.

• GABA:

  گاما آمینو بوتیریک اسید (گابا) که به نام هورمون آرامشبخش نیز معروف است به کاهش حالت زودرنجی، نگرانی و اضطراب یاری می نماید و به وسیله میکروبیوم روده ساخته می گردد.

• کورتیزول:

  باکتری های خوب روده های تان می توانند از کورتیزول تان کم کنند. حتما می دانید که کورتیزول هورمونی است که در زمان استرس افزایش می یابد.

• اکسی توسین:

  پروبیوتیک ها کوشش می کنند تا سطح هورمون اکسی توسین را کافی نگه دارند. این هورمون، احساسات خوب را تقویت می نماید.

باکتری های خوب روده های تان با فراوری و کنترل سطح این هورمون های مغز، فراوری اسید های چرب کوتاه زنجیره و با ارتباط برقرار کردن با سلول های بدن، یاری می کنند تا خلق و خوی تان مطلوب باشد، عملکرد ادراکی تان خوب و مناسب باشد و شرایط هیجانی متعادلی داشته باشید. همه این ها منجر به حس درونی ایده آل می شوند.

روده هایتان چه می گویند؟

گوارش شما تنها گروه از اندام های تان است که بدون دستور از مغز می تواند خودش را اداره کند، بنابراین حق دارد که احتیاجمند توجه بیشتر شما باشد!

این درست است که اولین محرکی که جرقه یک حس درونی را می زند (مثلا صدای زنگ تلفن در نیمه های شب) می تواند به صورت یک فکر در فکر تان خودش را بروز بدهد (مثلا آیا فرزند نوجوانم حالش خوب است؟!)، اما روده های شما فوری و آنی جواب می دهند، درست مانند یک سیستم هشداردهنده اولیه که می گوید مسئله ای وجود دارد.

روده های شما حتی پیش از اینکه بتوانید این افکار را در مغزتان پردازش کنید، می دانند که باید بدن شما را برای حالت جنگ و گریز آماده کنند تا شما بتوانید فورا واکنش نشان دهید. در چنین شرایطی احساس دلشوره ای که با شنیدن اولین زنگ تلفن پیدا می کنید نشان می دهد خون به سرعت از سیستم گوارش تان دور می گردد تا به سمت پاهای تان برود و شما بتوانید واکنش فوری نشان دهید.

پس می بینید حتی وقتی که افکار شما مسئول برانگیخته شدن واکنش های درونی تان هستند، اغلب می توانید این تاثیرات را اول در شکم تان احساس کنید که می تواند یک سیگنال مهم باشد که می گوید زمان آن است که با مغزتان آنالیز کنید چه اتفاقی در حال افتادن است و راه حلی برایش پیدا کنید. در خصوص استرس مزمن نیز همین طور است؛ احساس ناراحتی گوارشی می تواند اولین علامت فیزیکی باشد که به شما می گوید آرام باشید و تمرکزتان را حفظ کنید.

اما گاهی گوارش شما واقعا اولین چیزی است که واکنش نشان می دهد. مثلا جهاز هاضمه تحریک پذیر که دچار گاستریت و نفخ، بی نظمی در دفع و یا اسهال است می تواند موقتا احساس افسردگی و اضطراب ایجاد کند. خوشبختانه تامین احتیاج های گوارش می تواند این نوع مسائل فیزیکی و هیجانی را برطرف کند.

و، اما در خصوص غذا چطور؟ در زمان هایی که استرس دارید، روده های شما می توانند آغاز کنند به فراوری گرلین. گرلین هورمونی است که سیگنال های گرسنگی را به مغز می فرستد و شما را تشویق می نماید چیزی بخورید که آرام و راضی تان کند. در مطالعه ای، افراد به دو گروه تقسیم شدند و حین اینکه به موسیقی غم انگیز گوش می دادند و تصاویر ناراحت کننده دیدن می کردند، یک گروه غذایی با اسید های چرب خوردند و گروهی دیگر غذایی پُرنمک. در عرض این چند دقیقه، مغز این افراد اسکن شد و نتیجه این بود که گروهی که غذایی با اسید چرب خورده بودند، نواحی از مغزشان که هیجانات را تعدیل می نماید، فعال شده بود؛ و این نشان می دهد روده های ما واقعا می توانند خلق و خو و حال و هوای ما را تغییر دهند.

به هر حال فرقی نمی نماید از کدام زاویه به این موضوع نگاه کنید؛ روده های شما نه تنها بر شرایط هیجانی تان اثر می گذارند بلکه به عنوان یک شاخص و معیار برای چیز هایی که در فکر تان می گذرد نیز عمل می نماید؛ بنابراین آیا می توانید با اطمینان به شم درونی ارزشمند تان گوش دهید و به آن اعتماد کنید؟

چگونه به حس درونیتان اعتماد کنید؟

یک شکم قابل اعتماد! یعنی شکمی که بتوانید هم از جهت تغذیه و هم از جهت توصیه ای که به شما می نماید به آن اعتماد کنید، با گوارش سالم آغاز می گردد. یادتان هست که گفتیم باکتری های روده های تان چگونه سخت کوشش می کنند تا هورمون های حامی خلق و خو تان را فراوری کنند و با مغزتان ارتباط برقرار کنند؟

بسیار خب، این اتفاق تنها زمانی می افتد که شما تعادل باکتری های مفیدتان را حفظ کنید تا آن ها کارشان را خوب انجام دهند که البته امروزه و در زندگی مدرن، همواره هم کار ساده ای نیست. خیلی چیز ها می توانند روده های تان را دچار کمبود باکتری های خوب کنند، از پاک کننده های آنتی باکتریال و آنتی بیوتیک های موجود در مواد غذایی و دارویی گرفته تا عادات بهداشتی وسواس گونه و سبک زندگی های یکجا نشینی و استرس های جورواجور.

ما می دانیم که کلید یک گوارش سالم، حفظ تعادل میکروبیوم روده است، بنابراین توصیه می کنیم برای حفظ سلامت گوارش تان که بتوانید به راحتی به آن اعتماد کنید نکات زیر را به کار ببرید:

برای حمایت از زیست بوم باکتری های خوب روده های تان، هر روز مکمل با کیفیتی مانند PRO - 15 مصرف کنید که می تواند میلیون میلیون باکتری زنده را وارد گوارش تان کند.

باکتری های مفید روده های تان را با یک مکمل پریبیوتیک مانند پودر پریبیوتیک که ترکیب کاملی از فیبر های پریبیوتیک ارگانیک است تغذیه کنید.

سبک زندگی سالمی در پیش بگیرید که پشتیبان باکتری های گوارش تان باشد: فعال باشید، گاهی خاک بازی کنید، خوب غذا بخورید و ریلکس و آرام باشید!

ما به عنوان انسان، سیر تکاملی خود را از زمانی که اجدادمان شکارچی بوده اند و شم درونی بسیار قدرتمندی داشتند طی نموده ایم و مجهز به سیستمی هستیم که می تواند در مواقع خطر هشدار بدهد و ما را از خطرات دور و ایمن نگه دارد. هر چند سبک زندگی ما نسبت به نیاکان مان به طور قابل توجهی تغییر نموده، اما سیستم عصبی ما تغییری ننموده و همچنان این قابلیت را داریم که به شم اولیه و درونی خود اعتماد کنیم و با آن هماهنگ باشیم.

به حفظ سلامت گوارش خود اهیمت بدهید و به حس درونی تان گوش دهید و اطمینان کنید تا بتوانید با درونی ترین افکار و احساسات خود ارتباط برقرار کنید، و در نتیجه زندگی سالم تر، هدفمندتر و لذت بخش تری داشته باشید.

منبع: hyperbiotics

پ