لوحه های سفالی در گورستان اشکانی کشف شد - مجله گذر عمر

روابط عمومی میراث فرهنگی استان مرکزی، سیدمحمد حسینی گفت:

کشف چندین قطعه از لوحه های سفالی تدفینی با نقوش گوزن، بز و درخت در محوطه های گورستانی دوران اشکانی، مهم ترین یافته گروه باستان شناس پس از 101 روز آنالیز باستان شناختی در دشت اراک است.

در این آنالیز که شامل شهرستان اراک و بخش هایی از شهرستان آشتیان در استان مرکزی بود، بیش از 500 اثر تاریخی شناسایی و ثبت شد که بعضی از آن ها جزو شاخص ترین آثار استان و فلات مرکزی محسوب می گردد و در آنالیز های پیشین کسی آن ها را شناسایی و مطالعه نکرده بود. وی اضافه نمود:

گروه باستان شناس در این آنالیز با تنوع بالای آثار شناسایی شده شامل تپه ها، محوطه های گسترده، سنگ نگاره های فراوان و متنوع و کتیبه های متعدد اسلامی، آتشکده، چهارطاقی، میل ها، بازار، کاروان سرا، قلعه، تپه قلعه، مساجد، تکایا، آب انبار، حمام، قنات های چندصدساله، چاه ها و کانال های آب چندصدساله، زاغه ها و دست کندها، منازل تاریخی، غار مسکونی، برج های آتش، معادن تاریخی، مقابر، امامزادگان، قبرستان های تاریخی و اسلامی، و... روبرو بودند.

محوطه های شناسایی شده در این آنالیز بازه زمانی هفت هزارساله، از دوران مس سنگی تا دوره قاجار را در بر می گیرند که البته احتمال شناسایی دوره های کهن تر (مربوط به نوسنگی) با حفاری در بعضی از محوطه های بزرگ پیش از تاریخی این منطقه بسیار زیاد است. از جمله دستاوردهای مهم در این آنالیز، شناسایی محوطه های باستانی گسترده با وسعت بیش از 100 هکتار متعلق به اواخر ساسانی و دوران اسلامی، محوطه های چند 10 هکتاری از دوران اشکانی، چندین محوطه شاخص از دوران پیش از تاریخ و قبرستان هایی با قدمت بیش از دو هزار تا پنج هزار سال است.

وی بعلاوه گفت که در این آنالیز، چندین قطعه از لوحه های سفالی تدفینی با نقوش گوزن، بُز و درخت در محوطه های گورستانی دوران اشکانی به دست آمده که از منحصر به فردترین آثار یافت شده منطقه محسوب می شوند.

دشت اراک و حوضه آبریز دریاچه میقان در واقع بخشی از دشت پهناور و تاریخی فراهان است که بخش شمالی آن را در سال 1391 همین تیم مورد آنالیز جامع قرار داد و با انتها این دوره از آنالیز ها، درمجموع بیش از 750 اثر تاریخی قابل ثبت و مطالعه شناسایی شد.

حسینی با اشاره به شواهد اندک برجای مانده، ادامه داد:

بیش از 200 مکان دیگر نیز که بر اساس شواهدی تاریخی، تخریب شده بودند مطالعه شدند تا از اطلاعات مربوط به آن ها در پژوهش های آنالیز الگوهای استقراری منطقه در ادوار مختلف و بعلاوه آسیب شناسی و آنالیز فرایند و عوامل تخریب آثار این دشت استفاده گردد.

حسینی با اشاره به این نکته که دشت پهناور و تاریخی فراهان، از جمله دشت های مهم فلات مرکزی است، گفت با توجه به محوطه های باستانی آن، همجواری با منطقه زاگرس و وجود پدیده های طبیعی چون دریاچه میقان، اهمیت بسیار زیادی در مطالعات باستان شناختی فلات مرکزی ایران و ارتباطات آن با منطقه ها زاگرس دارد.