آشنایی با انواع اسب های ایرانی و ویژگی های آن ها - مجله گذر عمر

اسب های ایرانی از جنبه های گوناگونی مانند نژاد، اصالت و زیبایی در نوع خود منحصر به فرد هستند. اسب های ایرانی نژاد های متعددی دارند که با آمیزش مصنوعی و طبیعی به وجود آمده اند. در گذشته دسترسی کشور ایران برای خرید اسب محدوده بوده است. از این رو، ایرانی ها مجبور به پرورش اسب در منطقه ها زندگی خود با توجه به شرایط آب و هوایی موجود شدند. به این ترتیب ایران بعد ها به زادگاه پرورش اسب در جهان مشهور شد. مارکوپولو نیز در سفرنامه خود ایران را صاحب زیباترین اسب ها می داند. در ادامه اسب های ایرانی را از جنبه های مختلفی بررسی خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

هرآنچه باید درباره اسب ایرانی بدانید:

• نژاد اسب ایرانی
• اسامی اسب ایرانی
• اسب ایرانی ترکمن
• قیمت اسب ایرانی
• گران ترین اسب ایران

نژاد اسب ایرانی

همان طور که می دانید، اسب نماد نجابت و زیبایی است و از اصیل ترین حیوانات در تاریخچه ایران باستان نیز محسوب می گردد.

در ایران نژاد های اسب بسیاری پرورش پیدا می کنند و کشور ما مشهور ترین اسب های قدیمی جهان را در خود جای داده است.

اسامی اسب ایرانی

نژاد اسب های ایرانی هر یک بر اساس تاریخچه و خصوصیاتی که دارند نام گذاری شده اند که در ادامه به بررسی آن ها خواهیم پرداخت.

اسب بومی ایران

اسب بومی ایران نژاد اصلی اسب های امروزی در کشور محسوب می گردد که از ویژگی های خاصی برخوردار است.

تاریخچه ایران باستان نشان می دهد که کشور ما مهد پرورش اسب های زیبا و اصیل در جهان بوده است. به گونه ای که در آن زمان، افراد زیادی به پرورش اسب مشغول بوده اند و این تعدد رنگ در اسب های ایران امروزی، به خاطر پرورش آن ها از دیرباز در ایران است.

نژاد اسب کردی

اسب های کردی را به خاطر ظاهر زیبایی که دارند می شناسند. اجداد آن ها به نسایی معروف هستتند. نسایی نام جلگه هایی است که این اسب ها در آن جا پرورش پیدا کرده اند. اسب های کرد به تغذیه کمی نیاز دارند و به استقامت بالا مشهور هستند. به طوری که در نواحی سرد کوهستانی از این اسب ها برای عبور از منطقه ها صعب العبور و امداد و نجات به جای وسایل نقلیه دیگر استفاده می گردد. نژاد اسب کردی یکی از نژادهای باارزش و اصیل ایرانی است که در جهان نیز بسیار مشهور شده است.

اسب خزر

اسب خزر که آن را با نام هایی همچون اسبچه خزر و اسب کاسپین می شناسند، بیش از 3000 سال قدمت دارد و نه تنها در ایران، بلکه درجهان به عنوان یکی از قدیمی ترین اسب های جهان شناخته می گردد. جالب است بدانید کارشناسان، نژاد این اسب را به دوران قبل از تاریخ نسبت می دهند و ادعا می کنند استخوان های اجدادشان را در کنار حیوانات منقرض شده ای مانند دایناسور ها پیدا کرده اند. نژاد اسب عرب نیز با وجود قدمت زیاد آن، به نژاد اسب خزر برمی گردد.

در تاریخ کشور ما نیز این اسب حضور پر رنگی دارد و پادشاهانی مثل داریوش و کوروش هخامنشی با بستن این اسب به ارابه به شکار می پرداختند. تا سال های زیاد، افرادی گمان می کردند این اسب منقرض شده است؛ اما بعدها مشخص شد در منطقه خزر شهر آمل تعدادی از این نژاد خاص هنوز پرورش پیدا می کنند.

اسب عرب

اسب عرب یا اسب اصیل در زمره نژادهای اسب سبک جهان است و به منطقه خاور میانه تعلق دارد. دلیل نام گذاری این اسب ایرانی به اسب عرب، به این دلیل است که در گذشته کشور ما بسیار پهناور بوده و کشورهای عربی کنونی نیز جزو خاک ایران محسوب می شدند.

اسب های عرب را از روی شکل سر و دم بلند آن ها می توانید تشخیص دهید. این اسب ها در گذشته از طریق بازرگانان یا به خاطر جنگ به نقاط دیگر جهان راه پیدا کردند. اسب عرب را به خاطر سرعت، فرمان پذیری و قدرت تحمل بالایی که دارد، با اسب های نژاد دیگر آمیزش می دهند تا این ویژگی ها به نژاد های دیگر نیز منتقل گردد. از دیگر ویژگی های اسب عربی به هوش سرشار، حساسیت، زیرکی و خون گرم بودن آن می توان اشاره کرد.

اسب قره باغ

اسب قره باغ که آن را جزو اسب های باستانی ایران می دانند، از لحاظ ویژگی های ظاهری و ژنتیکی نسبت به سایر اسب های ایرانی شرایط مناسب تری دارد؛ اما به عنوان نژاد اسب ایرانی تا به امروز ثبت جهانی نشده است. این اسب ها در منطقه ها کوهستانی زندگی می کنند، جثه ای میانه دارند و عضلات آن ها متناسب با زندگی در شرایط کوهستانی است. از اسب های قره باغ در ورزش های چوگان، کالسکه رانی و آموزش سوارکاری به بچه ها و نوجوانان استفاده می گردد.

اسب تالشی

اسب های تالشی به خاطر مقاومت بالایی که از خود نشان می دهند، در جهت های سراشیبی از آن ها استفاده می گردد. مردم تالش برای انجام کار های خود از آن ها استفاده می کنند. شاید برایتان جالب باشد بدانید در فصولی از سال که نیازی به وجود اسب ها نیست و محلی برای نگه داری و تمرین دادن آن ها وجود ندارد، مردم آن ها را در شالیزارها آزاد می کنند و تعداد زیادی از این اسب ها بعد ها بر اثر تصادف جانشان را از دست می دهند.

اسب بلوچ یا سیستانی

این اسب همان گونه که از نامش پیدا است، در منطقه سیستان و بلوچستان زندگی می کند؛ ولی به خاطر سهل انگاری های اجرا شده در معرض انقراض واقع شده است و تنها تعداد کمی از آن در مرز های سیستان و بلوچستان به جای مانده است. اسب های سیستانی بر خلاف سایر نژاد های اسب ایرانی، خون سرد هستند. آن ها عضلاتی قوی و توانمند و وزنی سنگین داشته و آرام، صبور و فرمان بردار هستند. از اسب بلوچ برای کارهایی مثل بارکشی و مراسم های محلی سیستان و بلوچستان استفاده می گردد.

اسب دره شوری

اسب های دره شوری یکی از زیبا ترین و با اصالت ترین اسب های ایرانی هستند. اسناد تاریخی نشان می دهند که اولین بار عشایر و اقوام بیابان گرد آن ها را رام کرده اند. این اسب ها، حاصل آمیزش مصنوعی و طبیعی اسب های فلات ایران هستند. اسب های دره شوری به خاطر دم برافراشته و زیبایشان مشهور هستند و اسب موردعلاقه سوارکاران محسوب می شوند.

اسب ایرانی ترکمن

اسب ایرانی ترکمن، یکی از اسب های محبوب در طول تاریخ کشورمان است و پادشاهانی مثل داریوش هخامنشی از علاقه مندان به این نژاد اسب ایرانی بوده اند. برخی کتاب ها نوشته اند سپاه داریوش هخامنشی بیش از سی هزار راس اسب ترکمن داشته است.

نژاد های اسب ترکمن را در سه گروه جای داده اند:

نژاد یمود (یموت)

یموت نام کوچ نشینانی است که جزو طایفه ترکمن ها بودند. مردم ترکمنی که ساکن شهرهای گنبد کاووس، آق قلای بندر ترکمن و گمیشان هستند، طایفه کوچ نشینان ترکمن را تشکیل می دهند. آن ها در زمان کوچ برای عبور از منطقه ها صعب العبور، نیازمند اسب هایی قدرتمند بودند. بنا براین اسب های ترکمن را با اسب های عرب و فلات ایران آمیزش دادند. به گونه ای که برخی از ویژگی های اسب عرب را به وضوح در نژاد یموت اسب های ترکمن می توان دید. اسب های یموت خود در دو تیره یمر علی و گتمن جای می گیرند.

نژاد آخال تکه

در گذشته کشور ایران بسیار پهناور بوده و ترکمنستان امروز نیز بخشی از خاک کشور ما بوده است. نژاد اسب های آخال تکه نیز در روستایی در دل کویر با نام آخال به وجود آمده اند. ازاین رو، این نژاد اسب را اصالتا ایرانی می دانند. آخال تکه علاوه بر ایران، در کشور هایی مانند روسیه و ترکمنستان نیز پرورش پیدا می کند.

نژاد چناران

این نژاد اسب ها حاصل آمیزش اسب های سیلمی عرب با اسب های مادیان آخال تکه هستند. اسب های نژاد چناران ویژگی هایی دارند که در کمتر نژادی می توانید آن ها را پیدا کنید. آن ها سازگاری بالایی در شرایط سخت از نظر آب و هوایی، بیماری، تغذیه و... از خود نشان می دهند. از لحاظ رفتاری، بیشترین میزان شباهت را به اسب های عربی دارند. اسب های نژاد چناران همچنین یکی از مشهور ترین اسب های سوارکاری در آسیا محسوب می شوند. دیر بالغ بودن، ویژگی مشترک تمام اسب های ترکمن است و نژاد چناران نیز از این قائده مستثنی نیست. همچنین اسب های نژاد چناران عمر مفید و ورزشی بالاتری نسبت به اسب های یموت و آخال تکه دارند و بهترین گزینه برای رشته سوارکاری محسوب می شوند.

قیمت اسب ایرانی

تجارت و پرورش اسب در سال های اخیر در کشور ما به واسطه پر سودن بودن آن، رونق بسیاری داشته است. اسب ها را بر اساس فاکتور های مختلفی مانند نژاد، مسابقه ای یا باربری بودن، اصالت، ویژگی های فردی و... دسته بندی می کنند. قیمت اسب در ایران به دلیل نبود نهاد ناظر و جولان گسترده دلالان در بازار، به صورت سلیقه ای مشخص می گردد و سقفی برای آن نمی توان در نظر گرفت. قیمت اسب های کرد، عرب و دره شور موجود در بازار از 40 میلیون تومان شروع می گردد و در برخی موارد به بیش از 5 میلیارد تومان نیز می رسد.

گران ترین اسب ایران

گران ترین اسب های ایران در دوران پیش از انقلاب اسب های کورس بوده اند؛ اما اکنون اسب های پرشی از گران ترین اسب های موجود در بازار ایران محسوب می شوند. در حال حاضر آقای حمید رادان گران ترین اسب ایران را در اختیار دارند که ریوانجی نام دارد و این اسب را در یک حراج در آمریکا به قیمت 320 هزار دلار خریداری کرده اند.

در این مقاله نژاد های اسب ایرانی را کامل بررسی کردیم. قیمت اسب های ایرانی موجود در بازار را بررسی کردیم و در نهایت شما را با گران ترین اسب ایران و صاحب آن آشنا کردیم. اگر شما در این زمینه تخصصی دارید و می توانید نکته جامانده ای را به این مقاله اضافه کنید، در بخش نظرات آن را با کاربران خبرنگاران در میان بگذارید.

پرسش های متداول

کدام نژاد اسب ایرانی مورد توجه پادشان بوده است؟

اسب ایرانی ترکمن، یکی از اسب های محبوب در طول تاریخ کشورمان است و پادشاهانی مثل داریوش هخامنشی از علاقه مندان به این نژاد اسب ایرانی بوده اند.

گران ترین اسب ایرانی از کدام نژاد است؟

گران ترین اسب های ایران در دوران پیش از انقلاب اسب های کورس بوده اند؛ اما اکنون اسب های پرشی از گران ترین اسب های موجود در بازار ایران محسوب می شوند.

دلیل نام گذاری اسب عرب به این نام چیست؟

دلیل نام گذاری این اسب ایرانی به اسب عرب، به این دلیل است که در گذشته کشور ما بسیار پهناور بوده و کشورهای عربی کنونی نیز جزو خاک ایران محسوب می شدند.

اسب خزر چند سال قدمت دارد؟

اسب خزر که آن را با نام هایی همچون اسبچه خزر و اسب کاسپین می شناسند، بیش از 3000 سال قدمت دارد.