4 توصیه طلایی برای بیماران غیرواگیردار در شرایط کرونایی - مجله گذر عمر

اما چند ماهی است که ویروس کرونا دست اندرکاران سلامت و سایر مردم را به خود مشغول نموده و کم کم از این بیماریهای غافل می شویم.

بر اساس گزارش های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، حدود 12 درصد جمعیت بالای 25 سال کشور مبتلا به دیابت هستند و نزدیک به 5/9 درصد از کل هزینه های سلامت کشور صرف بیماری دیابت می گردد. حدود 10 درصد از مرگ و میرهای کشور در ردههای مختلف سنی و جنسی به دیابت مرتبط بوده، یعنی چیزی حدود 135 هزار مورد مرگ سالانه.

حدود 40 درصد مردان و زنان بزرگسال ایرانی مبتلا به چاقی شکمی هستند که این میزان در زنان به حدود 60 درصد می رسد. نزدیک 60 درصد بزرگسالان ایرانی مبتلا به اضافه وزن یا چاقی هستند، حدود 25 درصد پرفشاری خون دارند و حدود 35 درصد افراد در معرض ابتلا به فشار خون بالا هستند، یعنی در صورت مراقبت نکردن از خود، در آیندهای نزدیک به آن دچار خواهند شد.

بسیار جای تأسف است که حدود 75 درصد ایرانیان، فعالیت بدنی کافی برای برخورداری از سلامت را ندارند.

به گفته بعضی کارشناس حوزه سلامت، هرچند شیوع کرونا نشان داد بشر هیچ موقع از شر موجودات بیماریزا در امان نخواهد بود و چه بسا بیماریهای عفونی شدیدتری در آینده بروز کند اما خطر بیماریهای مزمن غیر واگیر همچنان پابرجاست و احتیاج به توجه دارد.

به باور آنان، افرادی که مبتلا به این بیماریها هستند، سیستم ایمنی ضعیف تری داشته و مقاومت کمتری در مقابل ویروس کرونا و سایر میکروارگانیسم ها داشته و راحت تر مبتلا شده، دوره های شدیدتری از بیماری را تجربه نموده و دیرتر بهبودی می یابند.

در شرایط کنونی که پاندمی کووید19 در دنیا حکومت می نماید و رعایت دستورالعملهای بهداشت شخصی و فاصله گذاری فیزیکی برای همه لازم و لازم است، مراقبت از خود در مقابل بیماریهای مزمن غیر واگیر هم درخور توجه و اهتمام است.

اهمیت فعالیت بدنی در بیماری های مزمن

کارشناس سلامت و دانشجوی دکتری سیاست های غذا و تغذیه دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این زمینه گفت: قرنطینه خانگی، تعطیلی مدارس، دانشگاهها و بسیاری از کسب وکارها، باشگاههای ورزشی و غیره سبب شده فعالیت بدنی عموم افراد جامعه نسبت به قبل از همه گیری کووید19 به میزان قابل توجهی کاهش یابد.

وی اضافه نمود: با کاهش میزان فعالیت بدنی و افزایش دریافت غذاها، بسیاری از مردم چند کیلوگرم وزن اضافه نموده اند، بعد از اتمام همه گیری کرونا شاهد خیل عظیمی از افرادی هستیم که به منظور کاهش وزن سراغ مطب ها و کلینیک ها می فرایند، در این شرایط توصیه می گردد همه افراد با توجه به شرایط خود، میزان فعالیت بدنی را افزایش داده و از ورزش های خانگی غفلت ننمایند. البته با رعایت فاصله گذاری فیزیکی و رعایت دستورالعمل های بهداشتی می توان بیرون از منزل هم ورزش های ساده ای مانند پیاده روی و دویدن را اجرا کرد.

احمدی ادامه داد: ملاک در ورزش، کمی سرخ شدن رنگ چهره، آغاز تعریق و افزایش تعداد تنفس و ضربان قلب است که در افراد مختلف، زمانهای متفاوتی دارد و نباید خیلی سخت گرفت و نبودن امکانات را بهانه کرد، بطوریکه حتی 15 بار ورزش دو دقیقه ای در جا زدن و آرام دویدن در منزل در طول شبانه روز هم به افزایش متابولیسم بدن، کسب انگیزه و ایجاد نشاط یاری می نماید، ورزش نکردن سبب بروز افسردگی، اضطراب و استرس شده و احتمال ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی و دیابت را چندین برابر نموده و در مقابل ورزش کردن با مکانیزمی غیر از انسولین سبب بهبود کنترل قند خون می گردد.

تغذیه سالم کلید سلامت

این کارشناس سلامت گفت: هرچند شرایط نامناسب مالی سبب کوچکتر شدن سفره مردم شده و بسیاری از خانوارها درجاتی از ناامنی غذایی را تجربه نمایند ولی با دانستن بعضی نکات می توان تغذیه خانوار را بهتر مدیریت کرد و از بعضی عادات ناپسند تغذیه ای در این دوران می توان به پرخوری (به علت قرنطینه و به منظور سرگرمی)، نداشتن نظم در ساعات غذا خوردن، افزایش مصرف قندهای ساده و غذاهای پرچرب خانگی (به دلیل بروز خلاقیت بانوان در زمینه کیک و شیرینی پزی و تعطیلی خیلی از رستورانها و فست فودها) اشاره نمود.

احمدی توضیح داد: پرخوری و دریافت بیش از حد احتیاج انرژی وقتی با فعالیت بدنی کم ترکیب می گردد، از مهمترین عوامل بیماریزا محسوب شده و فرد را مستعد ابتلا به بیماریهای واگیر و غیر واگیر می نماید. مرگ و میر ناشی از کووید19 در افراد دارای اضافه وزن و چاقی بیشتر است و دریافت بیش از حد انرژی از گروه نان و غلات و عدم دریافت لبنیات، میوه ها و سبزیهای تازه منجر به بروز سوءتغذیه شده و احتمال ابتلا به انواع بیماریها را افزایش می دهد.

وی اضافه نمود: حذف وعده های اصلی غذایی بویژه صبحانه سبب به هم ریختن نظم گوارشی شده و در بروز چاقی و سایر بیماریهای مزمن موثر است، خوردن یک نوع غذا در وعده های اصلی غذایی در ساعات منظم به شکل آرام و به دور از هیجان همراه با جویدن کافی و پرهیز از نوشیدن مایعات تا یک ساعت بعد از غذا و مصرف میوه ها در میان وعده ها بسیار در حفظ سلامتی مفید است.

خوب بخوابید تا سالم بمانید

احمدی با بیان اینکه یکی دیگر از اجزای سبک زندگی، خواب است، گفت: همه تجربه نموده ایم که یک خواب کافی و عمیق بعد از خستگی روزمره چقدر به بازسازی قوا یاری می نماید در حالیکه مردم در این زمانه دیر می خوابند و صبح زود را درک نمی نمایند، باید بدانیم خواب روز مجموع های از پیغامدهای ناگوار را به همراه خواهد داشت. کسالت و بی حوصلگی، مسائل گوارشی و التهاب از مهمترین آنهاست.

وی اضافه نمود: باید ساعات قبل از خواب، نور محیط را کم کرد تا هورمونهای خواب به مقدار کافی ترشح گردد. کسانی که عادت به دیر خوابیدن دارند، باید به تدریج ساعات خواب خود را جلو آورده و تا حد امکان در ساعات منتهی به خواب از دیدن فیلمهای هیجانی و کار با موبایل پرهیز نمایند.

مدیریت استرس و سلامت روانی را دست کم نگیریم

احمدی گفت: شرایط زندگی امروز به خصوص که با شیوع کووید19 همراه شده، خود به خود استرس زاست. اما نباید به این شرایط دامن زد، باید توجه داشت که مرگ و میر مبتلایان به کرونا که استرس زیادی دارند، بیشتر است، استرس زیاد، سیستم ایمنی را ضعیف نموده و توان مقابله آن با عامل بیماری را کم می نماید.

این کارشناس سلامت و بهداشت تغذیه ادامه داد: کسانی که استرس زیادی دارند، باید از پیگیری اخبار نگران نماینده دوری نموده و ساعاتی از روز را به گفت وگو با افراد خوشبین و امیدوار به زندگی یا دیدن فیلم های نشاط آور و خواندن داستانهای مثبت اختصاص دهند. یکی دیگر از نکاتی که مبتلایان به استرس باید به آن توجه نمایند، پرهیز از حضور افراطی در فضای مجازی است. با قرار دریافت در این فضا در مدت کوتاهی حجم گسترده ای از تصاویر و پیغام ها وارد مخزن ذهن شده و تجزیه و تحلیل آنها سبب آشفتگی ذهن و بروز استرس و اضطراب می گردد.

وی گفت: خوردن بیش از حد مواد غذایی مانده، گوشت گاو و گوساله، ادویه فراوان و ترشی ها به این افراد توصیه نمی گردد و در عین حال نوشیدن شربتهایی مانند گلاب، زعفران، بیدمشک، بهارنارنج، شیره انگور و سیب در کاهش استرس زیاد موثر است.